اگر تصمیم دارید یک کسبوکار بزرگ و درجه یک راه بیندارید، باید در انتخاب افرادی که قرار است در آن کار کنند، وسواس خاصی داشته باشید. احساسات و طرز برخورد آدمها در فضاهای اجتماعی مثل محل کار، درست مثل ویروس آنفلوآنزا منتشر میشود.
براساس پژوهشهای موسسه Royal Society که سال۲۰۱۰ منتشر شده بود، هر فرد مثبتی که وارد مجموعه میشود، شانس مثبت شدن فضای کار را تا ۱۱% افزایش میدهد. مجله Wired گزارش این پژوهش را به این صورت خلاصه کرده است: "درصورتی که حتی یک دوست غمگین داشته باشیم، شانس غمگین شدنمان ۲برابر میشود." البته تصمیمگیری درباره این موضوع که کدام آدمها را به مجموعه راه بدهیم و از کدامیک دوری کنیم، چندان هم ساده نیست. اما اگر کمیتمرین کنیم، ما هم میتوانیم آدمهای کسبوکار خراب کن را به خوبی شناسائی کنیم. در ادامه سعی داریم ۱۰گروه از افراد (چه کارکنان و چه مشتریان) را که باید زمان شروع به کار کسبوکار به کل کنار بگذاریم، با هم مرور کنیم:
1. پریهای دریائی
پریهایدریائی آدمهای جذاب و فوقالعادهای هستند که وارد کسبوکار میشوند و حواسمان را کاملا پرت میکنند. این گروه از افراد بیشتر از هرکس دیگری تمرکزمان را برهم میزنند و تلاشهایمان را به هدر میدهند. آینده درخشان بسیاری از افراد و کسبوکارها به خاطر وجود چنین آدمهایی تباه شده است؛ عدهای کمپانیشان را زیر قیمت فروختهاند، عدهای هم به خاطر اصرار همین پریهای دریائی، کسبوکارشان را رها کردهاند و به دنبال نقشههای احمقانه رفتهاند تا یک شبه ثروتمند شوند. بهتر است چنین آدمهای خطرناکی را خوب بشناسیم تا به چنین سرنوشتهای تلخی گرفتار نشویم. هرگز و به هیچعنوان نباید اجازه بدهیم یک آدم جذاب و تاثیرگذار از یادمان ببرد که ما و کسبوکارمان هم محصولات یا خدمات فوقالعادهای داریم و میخواهیم آن را به تمام دنیا عرضه کنیم.
2. بزها
بزها افرادی بسیار خوش سخن، خوش شانس و باجذبه هستند و از هر مشکلی هم به راحتی عبور میکنند. این قبیل آدمها شاید نقاط قوت متعددی داشته باشند، اما مشکل اینجاست که درست مانند بز کوهی از توانمندیشان در بیراهه استفاده میکنند. بزها خیلی راحت میتوانند دیگران را وادار کنند تا تصمیمات بد بگیرند؛ بنابراین اگر در مجموعهتان فرد خاصی وجود دارد که هر زمان که در کنار وی قرار میگیرید، برای کسبوکارتان تصمیم ناصواب میگیرید، بهتر است هرچه زودتر فرد مزبور را از مجموعه خط بزنید.
3. فیلها
فیلها افرادی هستند که سنگین و بیحرکت در گذشته باقی میمانند. این قبیل آدمها در کسبوکار، هیچ وقت نمیگذارند اشتباهات گذشتهمان را فراموش کنیم و از آدمی که بودهایم و خطاهایی که کردهایم عبور کنیم. هیچ وقت نباید اجازه بدهیم یک فیل ما را به گذشته برگرداند. هرکسی ممکن است در زندگی اشتباه کند، کارآفرینها هم از این قاعده مستثنی نیستند. با هر اشتباهی که میکنیم، به تجربیاتمان اضافه میشود؛ کافی است دوباره روی پای خودمان بایستیم و به جلو حرکت کنیم.
4. عقدهایها
عقدهایها آدمهایی هستند که دوست دارند بالا باشند، اما حوصله زحمت کشیدن را ندارند. درعوض سعی میکنند بقیه را پائین بکشند تا به نظر برسد خودشان بالا هستند. درست است که عقدهایها معمولا آدمهای بازندهای هستند، با این حال میتوانند به طرز عجیب و غریبی، مایه انگیزه باشند. اصولا بهتر است عقدهایها را وارد کسبوکارمان نکنیم، اما اگر وارد شدند هم، باید از مدت زمان کوتاه حضورشان به نفع خودمان استفاده کنیم و انگیزه بگیریم تا کسبوکارمان را قدرتمندتر کنیم.
5. خودشیفتهها
خودشیفتهها آدمهای بااستعدادی هستند که آن قدر عاشق خودشان هستند که هیچ کار مفیدی نمیکنند. یکی از بدترین نقاط ضعفشان هم ناتوانی در شرکت در کارهای تیمیاست. خودشیفتهها حتی ممکن است تشویقمان کنند اعتبار کمپانی را قربانی چهره آن کنیم که به هیچ وجه هم منطقی نیست. برای شروع یک کسبوکار، هیچ چیز مهمتر از صادق بودن و کسب اعتبار و آبرو نیست. به هیچ وجه عاقلانه نیست که آب و تاب اوضاع را از آنچه که هست بیشتر کنیم یا وانمود کنیم چیزی هستیم که واقعا نیستیم. بهتر است در همه حال صادق و روراست باشیم و خودشیفتهها را هم از اطرافمان حذف کنیم. باید به جای ظاهر کسبوکار روی اعتبار و اصالت آن کار کنیم.
6. کینهجوهادر هر کسبوکار نوپائی ممکن است پیش بیاید که در انتخاب افراد دقت نکنیم و مجبور شویم با افرادی کار کنیم که نه آنها چشم دیدنمان را داشته باشند و نه ما از آنها خوشمان بیاید. توجه داشته باشید چیزی که در وجود یک آدم کینهجو دوست نداریم، احتمالا همان چیزی است که درباره خودمان دوست نداریم یا اینکه چیزی است که درباره خودمان بیش از حد دوست داریم. در هر صورت باید قبول کنیم شخصیتمان احتمالاً مشکل خاصی دارد. (اما در مورد تجارت و کسبوکارمان تا جای ممکن باید از این افراد فاصله بگیریم. این افراد به دنبال ضربه زدن شدید به ما و فرصتهای پیش روی ما هستند.)
7. خروسجنگیها
خروسجنگیها اصولا عاشق درگیری هستند و دوست دارند مرتباً دعوا راه بیندازند و به هر قیمتی هم که شده، برنده میدان باشند، حتی اگر اصولاً چیزی برای بردن وجود نداشته باشد. هر یک ثانیهای که برای توضیح دادن به یک خروسجنگی، یا حتی درک وضعیتش، وقت صرف کنیم اتلاف وقت کردهایم. بهترین کار این است که چنین آدمهایی را به کل تحویل نگیریم و حتیالامکان از مجموعه هم کنارشان بگذاریم.
8. خوشگذارانها
خوشگذرانها اهل مهمانی و خوشگذرانی است. این قبیل افراد اصولا به دنبال خوشگذرانی و میگساری هستند و به جز این، حوصله چیز دیگری را ندارند. هنگام انتخاب این افراد باید خیلی مراقب باشیم، چون خوشگذرانی هم اعتیادآور و هم وقت تلف کن است. البته داشتن دوستان صمیمی و تفریح کردن خیلی هم لازم است، اما این دلیل نمیشود که کسبوکار نوپایمان را قربانی شب بیدار ماندن و مهمانی گرفتن و خوشگذرانی کنیم.
9. گربهسیاهها
بعضی از افراد وارد کسبوکار میشوند و خوش قدم از آب در میآیند. بعضی هم از در وارد میشوند و همه چیز را زیر و رو و به هم میکنند؛ گربهسیاهها جزو همین گروه دوم هستند؛ این طور آدمها انگار بالای سرشان هاله تیرگی و بدبختی دارند. اصولاً بدقدم و منفی و همیشه هم افسرده هستند. برای چنین آدمهایی به هیچ وجه نباید دلسوزی کنیم. چون به نظر میرسد از جلب توجه و ترحم بقیه واقعاً لذت میبرند. بهترین کار این است که به سمت در خروجی، راهنمائیشان کنیم.
10. گربههای چاق
گربههای چاق آدمهایی هستند که وارد کسبوکار میشوند، یک دسته پول روی میز میگذارند و لاف میزنند که میتوانند دنیا را تسخیر کنند. مهم نیست سرمایه دار بخش خصوصی باشند یا به سازمانهای دیگر وصل باشند، در هر حال به هیچ عنوان لزومی ندارد آلودهشان شویم و حواسمان از کار اصلی خودمان پرت شود. نیت چنین آدمهایی اصولاً این است که کنترل کمپانیمان را به دست بگیرند و خودشان به منفعت برسند. باید خوب دقت کنیم چه نوع آدمهایی را وارد کسبوکارمان میکنیم. نباید اجازه بدهیم مجموعهای که با خون دل سروپا کردهایم، زیر چنگالهای یک گربه چاق که آن نزدیکیها بوی کباب شنیده تکه تکه شود.
شعبان آزادی